Alles over pasta
Pasta is een van de meest gebruikte ingrediënten in de Nederlandse keuken. In populariteit is het zelfs de aardappel al voorbij geschoten. Pasta wordt wereldwijd gebruikt in de keuken. In de Italiaanse keuken wordt de naam pasta gebruikt voor alle deegwaren die gemaakt zijn van harde tarwe. In bijvoorbeeld de Aziatische, Oosterse, Noord- en Oost-Europese keuken worden deze deegwaren noedels genoemd.
De Italiaanse pasta is globaal onder te verdelen in twee soorten. Gedroogde pasta (pasta secca) en verse pasta (pasta fresca). De gedroogde pasta die met ei wordt bereid noem je pasta secca all’uovo. Deze soorten zijn vervolgens weer verkrijgbaar in allerlei vormen en maten. De bekendste is misschien wel spaghetti maar er zijn nog veel meer soorten pasta.
Pastavormen
Pasta is er in veel verschillende vormen. De ‘platte pasta’ zoals spaghetti, tagliatelle en lasagne wordt gesneden uit deeg dat in dunne plakken wordt gerold. Snijd je diezelfde plakken in kleinere vormpjes dan kan je ze vullen en oprollen of dichtvouwen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan ravioli en tortellini.
Ook kan pasta door een vorm worden geperst, met een mooi woord noem je dit extruderen. Bekende pastasoorten die op deze manier worden gemaakt zijn maccheroni (macaroni), fusilli en penne. Veel van deze pastavormen zijn er weer met ribbels (rigate) of helemaal glad (lisce). De ribbels worden gebruikt om de saus beter vast te kunnen houden.
Welke pasta wanneer
Welke pasta je gebruikt is afhankelijk van het soort recept. Maak je een gerecht met een saus dan kies je vaak voor holle pasta of geribbelde pasta, de pasta rigate. De holle pasta’s worden daarbij gevuld met de saus en de pasta rigate zorgt ervoor dat de saus goed hecht. En zo heeft iedere pastasoort bepaalde eigenschappen die bij een andere bereiding passen.
Slierten
Bekende soorten pasta in slierten zijn o.a. spaghetti, tagliatelle en (dunne) linguine. De dunne slierten zoals spaghetti zijn vooral geschikt voor dunne sauzen of een eenvoudige tomatensaus. Gebruik je dunne slierten bij een te zware saus dan hecht deze niet aan de pasta. Het gevolg is een hap pasta waarbij de asus achterblijft op je bord.
De wat dikkere slierten zoals tagliatelle zijn wel wat meer geschikt voor stevigere sauzen. Ook romige sauzen en ragout kan je prima met de wat bredere slierten gebruiken.
Korte pasta
De korte pasta zoals fusilli en farfalle kan je eigenlijk bijna altijd wel gebruiken. Zowel stevige tomatensauzen vol groenten of vlees als dunne sauzen of bijvoorbeeld olijfolie kunnen hier prima bij. Ook in koude bereidingen zoals bijvoorbeeld een pastasalade kan je deze korte pastasoorten gebruiken.
Kies je voor een dikkere saus dan is een korte pasta met ribbels de beste optie. Maar nogmaals, de korte en vaak wat stevigere pasta kan eigenlijk altijd wel.
Holle pasta
Bekende holle pasta zijn de buisvormige pasta’s als penne, rigatoni en natuurlijk macaroni. Deze pasta’s zijn ook erg geschikt voor stevigere sauzen. De saus trekt namelijk deels in de buisvormige openingen waardoor je zowel de pasta als de saus eet.
Ook als je een pastagerecht maakt dat een kaassaus heeft is deze holle pasta ideaal. De kaas trekt namelijk net als de saus in de pasta waardoor je bij iedere hap geniet.
Platte pasta
Maak je zelf verse platte pasta dan leent die zich uitstekend om te vullen. Denk bijvoorbeeld aan ravioli en agnolotti. Vul deze met een mengsel van vlees of groenten en je hebt een heerlijk pastagerecht. Daarnaast is platte pasta natuurlijk ook heel goed te gebruiken in lasagne.
Soorten pasta en merken
De Cecco is samen met Barilla een van de bekende pastamerken die ook in Italië erg gangbaar zijn. Grand’Italia is in Nederland misschien wel het bekendst. Het is een merk dat speciaal voor Nederland op de markt werd gebracht maar wordt wel geproduceerd in Italië. In de meeste supermarkten kan je zowel de pasta’s van De Cecco als Grand’Italia vinden.
Daarnaast zijn er nog vele huismerken en natuurlijk de pasta’s van Honig. Mijn favoriete merk is De Cecco, vooral omdat deze pasta’s erg lekker zijn en ook nog eens redelijk goed verkrijgbaar.
Het is ondoenlijk om alle pastasoorten te bespreken. Toch hoop ik met het overzicht hieronder een redelijk complete indruk te geven van de mogelijkheden op het gebied van pasta.
- cannelloni
- conchiglie
- farfalle
- fettuccine
- fusilli
- gnocchi
- lasagne
- linguine
- macaroni
- orecchiette
- pappardelle
- penne
- pipe
- ravioli
- rigatoni
- spaghetti
- tagliatelle
- tortellini
De foto’s komen grotendeels van De Cecco.
Cannelloni
Canneloni is een pastasoort die uit grote holle pijpjes bestaat. Hier komt ook meteen de naam vandaan, in het Italiaans betekent cannelloni grote pijpen. Cannelloni is bedoeld om te vullen met mengsels met vlees of groenten met ricotta. Vaak wordt het dan verder in d eoven gebakken met tomatensaus en bechamel. Het is een van de oudste pastasoorten, samen met gnocchi.
Conchiglie
Conchiglie betekent in het Italiaans schelpjes. Ze zijn geribbeld (rigate) en houden bijna ieder soort saus goed vast. Het is dan ook een van de populairste pastasoorten. Ook in ovenschotels komt deze pastasoort goed tot zijn recht. Conchiglie is er in verschillende formaten, de kleinere varianten kunnen ook in soepen worden gebruikt.
Farfalle
Farfalle heb je vast wel eens gezien. Deze pasta noem je ook wel strikjespasta of vlinderpasta, farfalla is het Italiaans voor vlinder. Farfalle is goed te gebruiken met lichte sauzen. Bij lichte sauzen kan je denken aan een saus van boter, witte sauzen of een saus op basis van milde kazen. Ook bij koude pastasalades komt de farfalle pasta erg goed tot zijn recht.
Fettuccine
Fettucine is een veelzijdige pasta die zijn oorsprong waarschijnlijk vind in Lazio. Hier is het een van de traditionele pastasoorten die in veel regionela gerechten wordt gebruikt. Fettucine is te vertalen als kleine linten, het lijkt wel op tagliatelle maar is nog iets breder. Deze pasta is er in verschillende breedtes en kan bij veel verschillende soorten sauzen worden gebruikt.
Fusilli
Fusilli is een veel voorkomende soort pasta die je net als farfalle overal voor kan gebruiken. De naam is afkomstig van het Italiaanse woord fuso dat spoel betekent. Spoelen werden vroeger gebruikt door spinners die er textieldraad op sponnen. Deze veelzijdige pastasoort kan ook prima worden gebruikt in pastasalades.
Gnocchi
Gnocchi is een beetje vreemde eend in de bijt. Het deeg voor gnocchi bestaat namelijk uit een mengsel van bloem en gepureerde aardappel. Hier worden klontjes van gevormd die worden gekookt. De naam gnocchi komt van het Italiaanse woord gnocco dat klont betekent. Gnocchi is er in allerlei vormen en groottes. Je kan het dan ook in veel verschillende gerechten gebruiken, o.a. met vleessauzen, pesto’s en lichtere sauzen met kaas of olijfolie.
Lasagne
Lasagne is een Italiaanse pastaschotel die wordt gemaakt met lasagnebladen. Het is een van de oudste bekende pasta’s. In Italië is het ook al sinds tijden een van de populairste pasta’s. Een goede lasagne heeft weinig meer nodig dan ragù, bechamel en Parmezaanse kaas. Het woord lasagne komt waarschijnlijk van het Griekse laganon dat dunne strook deeg betekent.
Linguine
Linguine is een bekende pastasoort uit Ligurië, een kuststreek in het noordwesten van Italië. Het is een enigzins platte en langwerpige pasta die wel wat op tagliatelle lijkt. Traditioneel at men linguine met pesto. De wat bolvormige maar afgeplatte vorm (linguina betekent tongvorm) van de slierten zorgt ervoor dat deze sauzen goed vast kunnen houden. Het wordt vaak bereid met zeevruchten maar kan ook prima met eenvoudige sauzen van boter of olijfolie.
Macaroni
Maccheroni is een overkoepelende naam voor korte en buisvormige pasta in diverse groottes. De kleine elleboogjes-macaroni zoals we deze in Nederland kennen zal je in Italië niet terugvinden. Toch zijn er pastasoorten die er enigzins op lijken. Maccheroni is hol van binnen zodat deze pastasoort de sauzen goed op kan nemen.
Orecchiette
Orecchiette is een pastasoort die zijn oorsprong vindt in Apulië, een regio in Zuidoost-Italië. De pasta heeft een beetje de vorm van kleine oortjes, hier komt de naam orecchiette ook vandaan. Traditioneel werd de pasta meegekookt met broocoli en aardappels en geserveerd met tomatensaus en schapenkaas.
Pappardelle
Pappardelle is een lange en brede pastasoort die in heel Italië wordt gegeten. De pasta is er in verschillende breedtes van meer dan één centimeter. De brede pastalinten hechten heel erg goed aan wat dikkere sauzen met bijvoorbeeld wild. Ook tomatensauzen met veel kaas kunnen prima met pappardelle worden gegeten. Waarschijnlijk komt de naam van het woord pappare dat in het Nederlands schrokken betekent.
Penne
Penne is een buisvormige pastasoort die schuin is afgesneden. Ze zijn er geribbeld (rigate) en glad (lisce). De naam komt van het Italiaanse woord voor ganzenveer. De holle ganzenveer werd vroeger ook schuin afgesneden en gebruikt om mee te schrijven, deze vorm komt overeen met de penne. Deze pasta is goed geschikt voor gerechten met groente-, vlees- en vissauzen. De penne rigate is ook erg geschikt voor ovenschotels.
Pipe (rigate en lisce)
Pipe rigate en pipe lisce zijn holle pastasoorten die sauzen erg goed vast kunnen houden. De pipe rigate heeft ribbeltjes aan de buitenkant, de pipe lisce is volledig glad. Pipe betekent pijp en als je de pasta ziet weet je waar deze naam vandaan komt. Ook heeft deze pastasoort een beetje de vorm van een slak. Door de pijpvorm neemt deze pasta ook wat dunnere sauzen goed op.
Ravioli
Ravioli is een pasta die als een soort kussentje is gevuld. Het wordt gemaakt door twee dunne velletjes pasta met vulling dicht te drukken of te vouwen. De vulling kan bestaan uit o.a. vlees, groenten of kaas. Oorspronkelijk werd ravioli gemaakt om van restjes af te komen. De naam komt dan ook waarschijnlijk van het woord rabioli wat restant betekent.
Rigatoni
Rigatoni lijkt wel wat op penne. Maar waar penne schuin is afgesneden is rigatoni recht gesneden. Ook is rigatoni wat groter dan penne. De pasta is erg geschikt voor wat dikkere vleessauzen en stevige tomatensaus. Ook deze pasta is weer erg geschikt voor ovengerechten. De naam komt van het Italiaanse woord rigati dat ‘getand’ betekent.
Spaghetti
Spaghetti is in Nederland een van de bekendste pastasoorten. Vaak wordt het gegeten met tomatensaus maar daar is het eigenlijk niet geschikt voor. Spaghetti is namelijk een dunne pasta die de saus bijna niet vasthoudt. Het kan dus het best worden gegeten met los vlees, groenten of kaas. Ook met bijvoorbeeld alleen olijfolie en Parmezaanse kaas is spaghetti erg lekker. De naam komt van het Italiaanse woord spago dat te vertalen is als draad.
Tagliatelle
Tagliatelle is ook zo’n bekende pastasoort die in heel Italië wordt gegeten. Deze lintvormige pasta is net iets minder dan een centimeter breed en houdt sauzen goed vast. De naam komt van het woord tagliate dat gesneden betekent. Tagliatelle is makkelijk zelf te maken met bloem en ei. Een bekend gezegde in Italië is ‘Conti corti e tagliatelle lunghe’ wat letterlijk ‘korte rekeningen en lange tagliatelle’ betekent.
Tortellini
De laatste pastasoort die ik bespreek is tortellini. Net als bij ravioli wordt ook tortellini gevuld met bijvoorbeeld groenten, vlees of kaas. Alhoewel er ook tortellini zonder vulling te koop is. De naam is waarschijnlijk afkomstig van torte wat taartje betekent. Tortellini is er ook in een net iets grotere uitvoering en heet dan tortelloni.
Zelf pasta maken
Veel van de pastasoorten hierboven zijn gewoon in de supermarkt te koop. Zelf heb ik altijd verschillende soorten gedroogde pasta in huis. Voor ovenschotels, pastasalades of gewoon een traditioneel pastagerecht. Heel af en toe koop ik verse pasta, en dan vooral tagliatelle. Maar de echte Italiaan maakt de pasta natuurlijk het liefst zelf. Verser kan je het niet krijgen.
Ook in Nederland is in veel huishoudens een pastamachine te vinden. Helaas vaak op de bovenste plank met een flinke laag stof. Jammer, want er gaat natuurlijk niets boven een zelfgemaakte pasta. Je hebt er weinig voor nodig en moeilijk is het niet.
Verse pasta met ei
Voor verse pasta met ei (pasta fresca all’uovo) heb je alleen goede bloem en ei nodig. Voor 4 personen gebruik je 220 gram bloem en 2 eieren. Wil je de pasta gebruiken om te vullen dan doe je er per ei 1 tl. melk bij. Hierdoor plakt de pasta goed dicht bij het oprollen of dichtvouwen.
Verse pasta met (harde) tarwe
Voor verse pasta met harde tarwe (pasta fresca) heb je alleen harde tarwe, zout en water nodig. Voor 4 personen gebruik je 250 gram harde tarwe, een snufje zout en 1,25 dl. water. Harde tarwe staat ook wel bekend onder de naam durumtarwe.
Op de website Coquinaria van Christianne Muusers vind je een uitgebreide beschrijving hoe je zelf verse pasta maakt.
Pastamachine
Om zelf pasta te maken is een goede pastamachine natuurlijk onmisbaar. Kijk in een kookwinkel of op internet en je komt tientallen verschillende pastamachines tegen. Misschien heb je er zelfs een in huis en kan je direct aan de slag. Anders is misschien een van onderstaande pastamachines een leuke investering.
Ik koos voor deze drie pastamachines omdat deze over het algemeen erg goed worden beoordeeld. Bovendien zijn ze ook nog eens goed betaalbaar, tussen de 30 en 60 euro heb je al een prima pastamachine. Wil je het volledige aanbod bekijken dan vind je hier meer dan 100 pastamachines bij Bol.com.
Marcato Atlas 150 pastamachine
De Marcato Atlas 150 pastamachine kost nog geen 60 euro en is voorzien van een verwisselbare kop. Standaard is deze pastamachine geschikt voor lasagne, tagliatelle, spaghetti en tagliolini. De meest gebruikte pastasoorten waar je dus volop mee kan variëren. Met de los verkrijgbare opzetstukken kan je in totaal 15 soorten pasta maken.
Deze pastamachine is gemaakt van verchroomd staal, de messen van geanodiseerd aluminium. De machine is lekker zwaar is vast te klemmen op je werkblad. De messen snijden erg fijn en deze pastamachine krijgt dan ook 4,6 van de 5 sterren.
Klik hier om de Marcato Atlas 150 pastamachine te bestellen bij Bol.com.
Inno Cuisinno pastamachine
De Inno Cuisinno pastamachine is verkrijgbaar voor nog geen 30 euro. Ook deze machine heeft een verwisselbare kop, optioneel is er een ravioli-opzetstuk te koop. Met de Inno Cuisinno pastamachine maak je pastadeeg van 150 mm breed. Je kan er standaard lasagne, fetuccine en tagliolini mee maken.
Aan de zijkant zit een knop waarmee je de dikte van het deeg in kan stellen. Nadat je de machine in elkaar hebt gezet kan je er meteen mee aan de slag. Ook de Inno Cuisinno pastamachine wordt met 4,7 van de 5 sterren erg goed beoordeeld.
Klik hier om de Inno Cuisine pastamachine te bestellen bij Bol.com.
GEFU Pasta Perfetta pastamachine
Ook een goede optie is de GEFU Pasta Perfetta pastamachine. Met deze retro pastamachine maak je lasagne, tagliatelle en spaghetti. Deze RVS-pastamachine is instelbaar voor pastadeeg met een dikte tussen 0,2 en 3 mm. De machine is net iets duurder dan 35 euro en is eenvoudig in elkaar te zetten.
Ook de GEFU Pasta Perfetta pastamachine zet je vast met een klem. Bovendien is de machine voorzien van een antislip voet waardoor deze goed op zijn plek blijft tijdens het draaien van je pastadeeg. De GEFU Pasta Perfetta pastamachine wordt beoordeeld met 4,5 van de 5 sterren.
Klik hier om de GEFU Pasta Perfetta pastamachine te bestellen bij Bol.com.
Meer pastamachines
Wil je eerst weten welke pastamachines er nog meer zijn? Kijk dan hier voor alle pastamachines bij Bol.com of neem een kijkje tussen de top 10 pastamachines. Je vindt nog meer pastamachines bij Oldenhof.
Pastaboeken
Er zijn veel kookboeken te koop die zich richten op de Italiaanse keuken of pasta in het bijzonder. Een aantal van deze pasta kookboeken wil ik er uitlichten en vind je hieronder.
Pastabijbel
Pastabijbel van Roberta Pagnier is een toegankelijk boek over pasta. In het boek vind je meer dan 130 recepten, handige tips en aanwijzingen. Volgens de geheel Italiaanse traditie maak je kennis met de onbegrensde mogelijkheden van pasta. Met recepten om pasta te maken tot de lekkerste sauzen en recepten met gedroogde pasta.
Klik hier om Pastabijbel van Roberta Pagnier te bestellen bij Bol.com.
De Zilveren Lepel
De Zilveren Lepel is hét Italiaanse kookboek. Het bestaat al ruim 60 jaar en wordt in Italië generatie op generatie doorgegeven. In dit dikke kookboek van 1500 pagina’s vind je maar liefst 2000 authentieke Italiaanse recepten. Hieronder natuurlijk ook veel pastarecepten. Zowel met verse als met gedroogde pasta.
In het verleden verscheen ook De Zilveren Lepel pasta met ruim 350 pastarecepten. Dit boek is soms nog tweedehands verkgijgbaar.
Klik hier om De Zilveren Lepel te bestellen bij Bol.com.
Puur Pasta
Puur Pasta van Laura Santtini is een ander kookboek vol heerlijke pastarecepten. Haar inspiratie krijgt ze o.a. van haar Italiaanse ouders die in 1984 een Italiaans restaurant openden. In het kookboek vind je 70 originele recepten waarin de traditionele Italiaanse keuken wordt gecombineerd met moderne bereidingen en technieken. De nadruk in het boek ligt vooral op veel heerlijke sauzen.
Klik hier om Puur Pasta te bestellen bij Bol.com.
Pasta, risotto & gnocchi
Pasta, risotto & gnocchi is een kookboek in de serie Bij Janneke thuis. In dit toegankelijke kookboek van Janneke Philippi vind je meer dan 60 lekkere recepten. Stuk voor stuk gerechten die bij Janneke thuis ook op tafel komen te staan. Van snelle recepten voor doordeweeks tot recepten met verse pasta’s voor in het weekend.
Klik hier om Pasta, Risotto & Gnocchi te bestellen bij Bol.com.
Meer kookboeken
Kijk hier voor nog veel meer Italiaanse kookboeken. Niet alleen met pastarecepten maar met alles wat de Italiaanse keuken te bieden heeft.
Meer pasta inspiratie
Hopelijk ben je wat wijzer geworden op het gebied van pasta. Met alle soorten pasta’s bereidingswijzes en kookboeken kan je iedere dag wel een andere pastamaaltijd op tafel zetten. Ga er dus lekker mee aan de slag en tover eens wat anders op tafel dan de standaard spaghetti en macaroni. Om je alvast wat op weg te helpen vind je op Kookidee gelukkig heel wat pastarecepten en recepten voor pastasalade.
Ik ben benieuwd wat jouw favoriete pastarecept is. Voor nu wens ik je alvast buon appetito!